Häzirki zamanyň çagalary…

Häzirki zamanyň çagalary… Häzirki zamanyň çagalary… gurrun onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Onun için, veýa, onun için, veýa. onun için, veýa,. onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Olmak onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Ruya onun için, veýa. nun için, veýa, onun için, veýa. onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Onun için, veýa, onun için, veýa. onun için, veýa,. onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Olmak onun için, veýa, onun için, veýa, onun için, veýa. Ruya onun için, veýa. Onun için, veýa, onun için, veýa.

“Çagalygyňyz nähili geçdi” diýip soralanda, ilki bilen daşarda top oýnamak, agaçlara çykmak, obaň oglan gyzlary bilen gizlenpeçek oýnamak kellä gelýär. Emma häzirki döwürde bu oýunlaryň ýerini telefon, kompýuter oýunlary aldy. Hatda pandemiýa sebäpli köp ýurtlarda çagalar ekranyň başynda oturyp sapak okamaly bolýarlar. Ine şeýle ýagdaýda çaga we tehnologiýany gatnaşygyny dogry saklamak üçin ene-atalar seresaply çemeleşmelidirler.

Häzirki döwürde çagalaryň köpsi tehnologiýa ene-atalarynda güýçli düşünýärler. Elbetde çagalardan tehnologiýanyň berýän oňyn mümkinçiliklerden peýdalanýarlar, emma beýleki bir tarapdan uly bir howp hem tehnologiýa dünýäsinde olara garaşýar. Şol sebäpli ene-atalar çagalaryny tehnologiýa ulanmak babatda terbiýelemelidir. Munuň üçin hem ilki bilen tehnologiýany dogry ulanmagy bilmek gerek.

Birnäçe çaga welesiped münmezden, aýakgabyny daňmagy öwrenmezden öň ekran bilen wagt geçirmegi öwrenýär. Şol sebäpli çaga lukmany Warre Bakleitner bu babatda şeýle diýýär:

“Tehnologiýa edil dökün ýalydyr. Eger wagtynda gerek mukdarda berilse, ösümlik öser gider, emma biwagt, gereginden artyk berilse ösümlik gurar”.

Eýsem ene-atalar bu meselede nämeler etmeli?

Her ýaşda çaga dürli hili ösüşi başdan geçirýär. Şony dogry anyklamak tehnologiýa bilen gatnaşygyny hem şoňa görä sazlamalydyr. Esasanam gadagançylyk getirmegiň deregine dogry ulanmak maslahat berilmelidir. Ýagny çaga ilki bilen öz etmeli işlerini edip, soňra tehnologiýadan dogry ýagdaýda peýdalanmaly.

Ene-atalara maslahatlar:

• “Planşet oýnasam bolarmy?” diýen soraga “ilki bilen otagyňy arassala” diýip anyk jogap beriň.
• Çagaňyzyň jogapkärliklerini kesgitläň.
• Belli günlerde tehnologiýa bilen arasyna çäk goýuň.
• Çagaňyzy sport ýa-da sungat ýaly dürli işlere gönükdüriň.
• Çäk goýsaňyz, näme üçin goýandygyňyzy düşündiriň.
• Tehnologiýa bilen gatnaşygyny sizden görelde alar ýaly ediň. Özüňiz hem telefony elden aýyrmaýan bolsaňyz, çagaňyzdan başga zada garaşmaň.
• Çaga köpräk jogapkärçilik beriň.
• Oňa berlen ýumuşlary wagtynda ýerine ýetirse, ony öwüň, ýa-da berekellasyny ýetiriň. Bu onuň indiki hereketlerine motiwasiýa bolar.

Ýazan: Dilaý Namly

Çeşme: www.doktortakvimi.com